Başarı Referansı: Geçmiş Başarıların Gelecek Performans Üzerindeki Etkisi
Başarı referansı, insanların geçmişteki başarılarından yola çıkarak kendilerine olan güven düzeylerini ve bu güvenin gelecekteki performanslarını nasıl etkilediğini açıklar. İnsanlar, geçmişteki başarılarından yola çıkarak kendilerine güven duyabilir ve bu güven, gelecekteki performanslarını pozitif yönde etkileyebilir. Aksine, geçmişteki başarısızlıklar, insanların kendilerine olan güven düzeyini düşürebilir ve gelecekteki performanslarını negatif yönde etkileyebilir.
Örneğin, bir bebeği emeklerken hayal edin. Eğer bebek emekleyemeseydi, yürümeyi hayal edemezdi. Yürüyemeseydi, koşamazdı. Buradan hareketle aslında kişilerin başarılarının adım adım gerçekleştiğini de görmekteyiz. Birden oluşturulan çok yüksek hedef ve idealler bize bu noktada yarardan çok zarar sağlamaktadır. Bu da insanların gelecekteki hedeflerine yönelik tutumlarını ve davranışlarını da etkiler. İnsanlar, kendilerine güvenli ve başarılı olduklarını düşündüklerinde, yüksek hedefler koyma eğiliminde olabilirler ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli çabayı gösterme eğiliminde olabilirler. Aksine, kendilerine güvensiz ve başarısız olduklarını düşündüklerinde, daha düşük hedefler koyma eğiliminde olabilirler ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli çabayı gösterme eğiliminde olmayabilirler. Yüksek hedeflerin arkasına bakıldığında çokça küçük hedeflerin başarıldığını gördüğümüzde bu bizi şaşırtmamalıdır.
Başarı Referansında Nitellikler
“Eğer başarılı olmak istiyorsanız, her sabah kalktığınızda yatağınızı toplamakla başlayın.”
Bu cümleye bakıp gülümsemiş olabilirsiniz fakat bu doğruluğunu değiştirmiyor. Peki düşünün neden en ufak işlerle güne başlıyoruz veya insanın yatağını toplaması bir hedef midir ?
Ne kadar küçük görünürse görünsün insanın başardığı her şey küçük veyahut büyük bir hedeftir. Başarı yani başarma duygusu hedefe ulaşıldıktan sonra dopamin salgılanması ve tatmin olmuş hissetmekle açıklanabilir. Bu yüzden küçük işleri başarmak burada hissettiğimiz tatmin hissini sürdürme eğilimine gireriz ve bu eğilim bizi sürekli hedef koymaya ve başarmak için çabalamaya zorlar. Bir taşta iki kuş vurmak gibi değil mi ?
Günün sonuna baktığımızda ise birden çok iş başarmış olarak günü bitiririz. Bu bize hedefe odaklanmaktan çok sürecin keyfini çıkarmamızı da sağlaması açısından önemlidir.
Sonuç olarak, başarı referansı, insanların geçmişteki başarılarından yola çıkarak kendilerine olan güven düzeylerini ve bu güvenin gelecekteki performanslarını nasıl etkilediğini açıklar. Bu güven duygusunun geliştirilmesi için ise yapılması gerekenler ve bu gerekliliğin mekanizmalarıyla alakalı bilgileri açıkladık. Bireyselliğinize uyumlu hedef koyma düzeninizin içeriğini bu bilgiler ışığında güncelleyebilirsiniz. Hedeflerinizle alakalı kişisel yaşantınızda bir problem yaşamanız halinde bir uzmandan yardım alabilirsiniz.